Veranderende Natuurwetgeving
In 2017 verandert de Nederlandse natuurwetgeving. Samengevat: de Boswet, Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet 1998 worden samengevoegd. Deze nieuwe wet gaat de Wet Natuurbescherming heten. Wordt het straks makkelijker om bos te vellen of juist moeilijker? Worden soorten straks beter beschermd of juist minder? Wat gebeurt er met de beschermde natuurmonumenten? Enkele vragen die de golfsector op dit moment heeft.
Deze samenvoeging van wetten brengt ook een aantal belangrijke veranderingen met zich mee, zowel voor de inhoud van de wet als voor terreinbeheerders in de praktijk. Ondanks dat de wet nog niet zijn voltooide vorm heeft, zijn er al wel een paar details bekend gemaakt.
We sommen hieronder de belangrijkste veranderingen voor u op die tot nu toe bekend zijn.
Wat verandert er nu precies?
Tot 2017 was de Nederlandse wetgeving voor groen en natuur ondergebracht in drie wetten: De Boswet (behoud en bescherming van bossen en grotere oppervlakten groen), de Flora- en faunawet (bescherming van plant- en diersoorten) en de Natuurbeschermingswet 1998 (bescherming van natuurgebieden).
Het samenvoegen van deze drie wetten tot de nieuwe Wet natuurbescherming moet zorgen voor minder regels en een makkelijke toepasbaarheid van de wet. De Rijksoverheid beschrijft de volgende hoofdpunten van de nieuwe wet:
- Bescherming van planten en dieren blijft een van de hoofdzaken van de wet;
- De verantwoordelijkheid voor handhaving komt bij de provincies te liggen. De Rijksoverheid blijft verantwoordelijk voor het beleid van grotere wateren;
- De aanvraag van vergunningen verloopt via de betreffende gemeente, de provincie kan een aparte natuurvergunning verstrekken;
- Provincies, grondeigenaren, dier- en natuurorganisaties en jagers maken samen een faunabeheerplan om de hoeveelheid afschot via jacht vast te leggen.
Uiteindelijk zal de Wet natuurbescherming onderdeel worden van de grotere Omgevingswet. Deze wet voegt vanaf 2019 alle regels voor ruimtelijke ontwikkelingen en werkzaamheden samen.
Wat betekent dit voor de dagelijkse werkzaamheden op mijn terrein?
Bij een aantal werkzaamheden of veranderingen in het terrein bent u nu gewend een vergunning aan te vragen. Denk hierbij aan boswerkzaamheden of de constructie van een nieuwe inrichting. Met ingang van de nieuwe Wet natuurbescherming is er een verschuiving gekomen in welke activiteiten vergunningsplichtig zijn.
- Bij het vellen van meer dan 10 are of meer dan 20 bomen: nu kapmelding volgens de Boswet, vanaf 2017 een vergunning voor de Wet natuurbescherming. Hierbij kan iedere provincie aparte eisen stellen aan de omvang en locaties van verplichte herplant van bos;
- Bij werkzaamheden die mogelijke schade aan beschermde soorten veroorzaken: nu een aanvraag voor ontheffing van de soorten die worden beschermd in de Flora- en faunawet, maar er vindt wel een verschuiving plaats in welke soorten beschermd zijn;
- Bij werkzaamheden die mogelijk een negatief effect zullen hebben op een Natura-2000 gebied: nu een aanvraag ontheffing voor beschermde gebieden, vanaf 2017 blijft dit hetzelfde. Echter, voor het waarborgen van rust, ruimte, weidsheid, stilte en duisternis en de beschermde natuurmonumenten vervalt deze bescherming. Provincies kunnen er voor kiezen om extra gebieden aan te wijzen ter bescherming van de natuurwaarden.
Welke soorten zijn straks beschermd?
Op dit moment ligt de bescherming van soorten vast in de zogenaamde tabellen van de Flora- en faunawet. Soorten zijn hiermee licht beschermd, meer beschermd of zwaar beschermd. Voor de nieuwe Wet natuurbescherming wordt er gebruik gemaakt van twee landelijke lijsten: een voor beschermde fauna en een voor beschermde flora. Bij deze lijsten wordt er geen verschil meer gemaakt in de mate waarin een soort beschermd is. Alle soorten op de nieuwe lijst zijn beschermd. Op deze landelijke lijsten staan zowel nieuwe als reeds beschermde soorten. Een aantal soorten die op dit moment nog bescherming geniet, wordt niet meegenomen in de nieuwe lijsten, maar blijven wel beschermd via de algemene Zorgplicht. De Zorgplicht houdt in dat werkzaamheden, die nadelig kunnen zijn voor dieren en planten, in redelijkheid zo veel mogelijk worden voorkomen of dat er maatregelen worden genomen om onnodige schade aan dieren en planten te voorkomen.
De landelijke lijsten kunnen door de provincie worden aangevuld met aanvullende provinciaal beschermde soorten. Dit betekent dat vanaf 2017 een soort in Noord-Holland wel beschermd kan zijn, maar in Zuid-Holland niet.
Gebiedsbescherming
De natuurgebieden die nu zijn aangewezen als Natura-2000 gebied zullen beschermd blijven. Hier geldt in de nieuwe wetgeving nog steeds dat rust, ruimte, weidsheid, stilte en duisternis gewaarborgd dienen te worden. Voor werkzaamheden die naar verwachting een negatief effect hebben op een Natura 2000-gebied zal een ontheffing moeten worden aangevraagd. Vanaf 2017 mogen provincies zelf ook gebieden aanwijzen die een bijzondere natuurlijke of landschappelijke waarde hebben. Deze gebieden hebben dan een planologische bescherming.
Huidige stand van zaken
Op dit moment zijn de verschillende provincies bezig om deze nieuwe wetgeving te implementeren en te verwerken in hun provinciale natuurbeleidsplannen.
De provincies Noord-Brabant, Flevoland en Drenthe hebben de nieuwe wetgeving verwerkt in hun beleidsdocumenten. De andere provincies zijn op dit moment de beleidsvoorstellen aan het verwerken en zullen naar verwachting in de loop van het voorjaar 2017 hun nieuwe natuurbeleid presenteren.
De huidige Gedragscode Natuurbeheer en Gedragscode Bosbeheer blijven tot ten minste eind 2017 geldig. Heeft u werkprotocollen die onderdeel zijn van deze gedragscodes? Dan kunt u het onderhoud volgens deze gedragscodes blijven uitvoeren.
Hoe gaat het aanvragen van vergunningen straks in zijn werk?
Wanneer een activiteit of werkzaamheid op uw terrein mogelijk schade toebrengt aan de natuurlijke waarden, dient dit te worden getoetst aan de Wet Natuurbescherming. Zowel de gemeente als de provincie kunnen een ontheffing verlenen nadat deze is getoetst. Voor het aanvragen van een ontheffing kunt u terecht bij:
- Uw gemeente: voor ruimtelijke ingrepen zoals bomenkap, bouw- en sloopwerkzaamheden en ontheffingen ten aanzien van beschermde plant- en diersoorten. Dit doet u via de website van het Omgevingsloket;
- Uw provincie voor aparte natuurvergunningen ( bij handelingen die schade veroorzaken aan Natura 2000-gebieden of provinciaal beschermde gebieden), ontheffingen voor jacht om schade te beperken en overige ontheffingen;
Tip!
De verwachting is dat de duur van de aanvraag gaat toenemen, waardoor het langer kan duren voordat een vergunning is verstrekt. We raden dan ook aan om tijdig te beginnen met te onderzoeken welke informatie benodigd is voor de aanvraag van een vergunning.