Het actuele en urgente onderwerp waterbeperkingen voor golfbanen houdt ons bezig. De Golfalliantie (NVG-NGF-NGA) onderhoudt contact met golfbanen en voert gesprekken met de waterschappen en lokale overheden en de politiek om de belangen van de golfsport te behartigen. Het uitgangspunt hierbij is dat golfbanen goed kunnen bijdragen aan de oplossingen voor waterproblemen maar dat dit grote investeringen vergt die financiële ondersteuning van de overheid behoeven. Voor de golfsport is het cruciaal dat golfbanen intussen zelf in actie komen, niet alleen wat betreft waterbesparende maatregelen maar ook wat betreft de opvang en opslag van regenwater. Want mede door klimaatveranderingen zullen steeds meer golfbanen, ook in laag gelegen gebieden, te maken krijgen met waterbeperkingen.
Het jaarlijkse GEO- en Agronomieseminar gehouden op 25 mei in Cromvoirt was voor een groot deel gewijd aan de waterbeperkingen voor golfbanen. Tientallen banen in Brabant en een aantal banen in Gelderland en Utrecht hebben dit voorjaar te maken met een verbod om grondwater te onttrekken en een deel van de banen mag ook geen oppervlaktewater onttrekken. De aanleiding voor deze verboden is een lage grondwaterstand als gevolg van langdurige droogte. Golfbanen worden getroffen door de verboden omdat ze door waterschappen gerekend worden tot de categorie ‘grasland’ – ook al is een golfbaan een groot infiltratieterrein, wordt op een golfbaan maar een beperkt aantal hectares beregend en toont golf via het GEO-duurzaamheidsprogramma aan dat golfbanen steeds minder water verbruiken. Drie gastsprekers in het seminar gingen in op de droogteproblemen voor golfbanen – én de oplossingen. In sommige gevallen komen maatregelen nu al of in de nabije toekomst voor subsidies in aanmerking.
Stappenplan die ervoor zorgen dat je golfbaan minder afhankelijk wordt van water. Hierdoor is je golfbaan beter voorbereid op droogteperiodes en kan schade bij opgelegde waterbeperkingen voorkomen worden.
- Zorg ervoor dat je een beregeningswatermeter hebt. Daardoor krijgt je golfbaan inzicht in de
hoeveelheid beregeningswater die jaarlijks wordt verbruikt en krijgt de golfsport inzicht in
nationaal verbruik. Meten is weten en alleen aan de hand van objectieve data krijg je dingen
voor elkaar. - Ga in gesprek met je lokale waterschap en bouw een goede relatie op. Laat zien wat golf is,
leg uit hoe je waterhuishouding werkt, toon aan hoe relatief weinig beregeningswater je golf-
baan nodig heeft. Lokale waterschappen bepalen de regels in jouw regio. - Kijk na wat je huidige onttrekkingsvergunning is en of je golfbaan voldoet aan de wettelijke
vereisten. De vergunning bevindt zich mogelijk in je archief of kan opgevraagd worden bij het
waterschap. - Maak een helder ‘bedrijfswaterplan’. Een golfbaan wordt geacht een plan te hebben waarin
is vastgelegd hoe het waterverbruik is geregeld, hoe het gemeten wordt, welke water-
besparende maatregelen er genomen worden en welke doelen er zijn. De visie van de golfbaan
in dit plan zou moeten zijn dat water alleen een instrument is om grasvegetatie in leven te
houden voor een goede speelkwaliteit, niet voor een donkergroene kleur. Golf wordt gespeeld
op gras en niet op kleur. In het plan moet ook vastgelegd worden dat er geen drinkwater voor
beregening wordt gebruikt omdat dit niet duurzaam is. - Focus op lange wortels en op resistente grassen die geschikt zijn voor het klimaat in je regio.
Hierdoor heeft je golfbaan minder water nodig. - Ga aan de slag met (extra) buffering van water op de golfbaan. Onderzoek waar nieuwe
waterpartijen aangelegd kunnen worden. Waterschappen juichen het toe als golfbanen bijdragen
aan het bufferen van water in periodes met veel regenval. - Ga aan de slag met het meanderen van waterstromen die nu in een rechte lijn lopen. Hierdoor wordt water in droge periodes langer vastgehouden op het golfterrein. Ga ook aan de slag met regelbare stuwen waardoor je water in droogteperiodes op het golfterrein kunt vasthouden en in natte periodes snel kunt afvoeren. Nederland heeft zich altijd gericht op het snel afvoeren van regenwater maar het is belangrijk geworden om water vast te houden. Dat geldt ook voor golfbanen.
- Denk na over maatregelen waarmee je ervoor kunt zorgen dat al het regenwater op en om het clubhuis, de opstallen en de parkeerplaats op het golfterrein blijft en niet afgevoerd wordt naar het riool.
- Reserveer geld voor geregeld onderhoud van de beregeningsinstallatie, voor de aanschaf van nieuwe, waterbesparende sproeiers en voor de aanschaf een nieuwe, efficiëntere beregeningsinstallatie in de nabije toekomst.
- Beregen op basis van behoefte: aan de hand van vochtmetingen. Een vochtmeter behoort tot de belangrijkste instrumenten van een greenkeeper. Stel je sproeiers nauwkeurig af. Gebruik catch cans om te meten hoeveel beregeningswater daadwerkelijk op welke plek komt.
- Beregen de greens zo veel mogelijk met de hand om water te krijgen waar het echt nodig is.
- Gebruik wetting agents zodat de golfbaan minder water nodig heeft.
- Investeer in de opvang en opslag van regenwater in bassins. Bassins worden uitgezonderd worden van een verbod op het onttrekken van grondwater en oppervlaktewater.
- Verdiep je in innovaties op het gebied van waterbesparing en -opslag. Voorbeelden hiervan zijn ondergrondse opslag van regenwater, opslag in ‘bufferzakken’, De Waterbank (een platform dat vraag en aanbod rondom restwater bijeenbrengt), verbindingen met RWZI’s (waterzuiveringsinstallaties) en tijdelijke watervoorziening door organisaties als MTD. De Golfalliantie houdt je op de hoogte van innovaties en best practices.
- Besteed veel aandacht aan communicatie. Communicatie met je golfers over het waterbeleid, waarom de golfbaan niet het gehele jaar donkergroen is. Hiermee creëer je begrip. Communicatie met je gemeente en regionale instanties over je verantwoordelijke watermanagement. Hiermee creëer je goodwill.
Het seminar onderstreepte de boodschap die in de afgelopen jaren is afgegeven: toekomstbestendig waterbeheer (voorbereid zijn op periodes van droogte én extreme regenval) is voor golfbanen een minstens even grote uitdaging als pesticidevrij beheer. Op beide gebieden moeten golfbanen streven naar een balans. Klaar zijn voor de toekomst door het gebruik van pesticiden af te bouwen (maar met behoud van speelkwaliteit). Klaar zijn voor de toekomst door water op te slaan en te besparen (maar met waarborging van ‘droge voeten’ in natte periodes).
In het GEO- en Agronomieseminar was er ook aandacht voor het praktijkonderzoek naar schimmels op greens. Bij dit onderzoek wordt nauw samengewerkt met de NGA en DGBeheer. In het seminar lichtte Arthur Wolleswinkel toe wat het onderzoek behelst. Ook interessant was een presentatie van Stefan Nilsson, een agronoom van de Zweedse Golf Federatie. Zijn presentatie ging over een update van het STERF-handboek Precison Fertilisation (precisiebemesting). Een verslag van het seminar, inclusief de presentaties van alle sprekers, is te vinden op www.ngf.nl/seminar2022.
Link artikel: Droogtestress door beregeningsverboden: tips om schade enigszins te beperken